PROSES
PEMBINAAN INSTRUMEN PENILAIAN DALAM PENDIDIKAN MATEMATIK YANG SISTEMATIK
Instrumen merupakan perkara atau alat yang digunakan untuk mendapatkan eviden yang boleh dipertimbangkan di dalam sesuatu penilaian ( Jabatan Pendidikan Perak, 2013). Rasyid dan Mansur (2008) juga berpendapat bahawa instrumen adalah salah satu cara secara tidak langsung menilai tahap kebolehan manusia, iaitu melalui tindak balas seseorang terhadap beberapa rangsangan atau soalan. Oleh itu, untuk mendapatkan maklumat yang tepat melalui instrumen yang boleh dipercayai, guru memerlukan langkah-langkah yang bersistematik dan teratur. Terdapat beberapa proses yang sistematik untuk membina instrumen penilaian yang baik agar dapat menyatakan maklum balas yang tepat.
Contoh pembinaan instrumen bertulis:
Sumber: AQA Youtube
Menurut Modul Panduan Pembinaan Item yang dikeluarkan oleh Jabatan Pendidikan Perak (2013) pula, terdapat 5 proses utama dalam pembinaan instrumen penilaian bertulis iaitu :
Rajah 1: Proses Utama Dalam Pembinaan Instrumen Penilaian Bertulis
1. MENENTUKAN TUJUAN DAN OBJEKTIF PENGAJARAN YANG HENDAK DIUJI
v Dengan
adanya tujuan yang jelas dalam penyediaan Jadual Spesifikasi Ujian (JSU) guru
dapat menjalankan ujian dengan lebih berkesan.
v Guru perlu menetapkan objektif pembelajaran yang hendak diukur sejajar dengan DSKP.
v Satu
cara menentukan objektif pengajaran adalah dengan menggunakan taksonomi
objektif pendidikan.
v Taksonomi ialah sistem yang mengelaskan objektif domain-domain kognitif (Bloom,1956), afektif (Krathwohl,1964) dan psikomotor (Harrow,1972).
2. MENENTUKAN JADUAL SPESIFIKASI UJIAN (JSU)
v JSU merupakan langkah kedua bagi proses
perancangan membina ujian. JSU juga dikenali sebagai ‘test blueprint’ yang
menghuraikan aspek pencapaian yang hendak diukur.
v JSU juga didefinisikan sebagai satu matriks
atau carta yang mewakili bilangan item yang hendak diuji mengikut setiap topik
dan aras objektif.
v Mohd Fakhrudzafie (2010) menerangkan
penggunaan Jadual Spesifikasi Ujian dapat membantu guru mengenal pasti kemahiran
atau objektif yang hendak diuji.
v Pusat Perkembangan Kurikulum (PPK, 2001)
menyatakan bahawa menggunakan JSU guru atau pembina ujian akan dapat merancang
topik atau kemahiran yang hendak diuji dalam item berdasarkan tahap kognitif
yang dicadangkan dalam Taksonomi Bloom. Tahap Kognitif Bloom yang digunakan
dalam JSU ialah pengetahuan, kefahaman, aplikasi, analisis, sintesis dan
penilaian.
v Pembinaan Jadual Spesifikasi Ujian (JSU) juga
boleh menggelakkan penggubal
penilaian daripada bersikap
cuai seperti menulis
soalan tanpa perancangan yang menyebabkan sebahagian konstruk sahaja
diukur (Syed Muhd Kamal, Ahmad dan Syed Muhamad Dawilah, 2014).
Rajah 2: Kepentingan JSU
v JSU terdiri daripada kandungan, kemahiran dan
wajaran.
Rajah 3: Aspek Pembinaan JSU
v JSU juga adalah carta dua hala yang
mengaitkan objektif pengajaran dengan kandungan pengajaran. Lajur carta ini
menyenaraikan objektif-objektif pengajaran, sementara baris carta ini pula
menyenaraikan konsep-konsep utama yang diajar dan ingin diukur oleh guru (Kubiszyn
dan Borich (2003).
v Menurut
Modul Panduan Pembinaan Item yang dikeluarkan oleh Jabatan Pendidikan
Perak (2013), terdapat lima Langkah pembinaan JSU yang baik.
Rajah 4: 5 Langkah Pembinaan JSU
3. MENULIS ITEM SOALAN
v Terdapat dua jenis item iaitu item objektif dan item
subjektif. Item objektif terdiri daripada item beraneka pilihan, item mengisi
tempat kosong, item melengkapkan ayat, item betul-salah, item padanan dan
sebagainya. Manakala item subjektif pula terdiri daripada item respons terbuka
dan item berstruktur.
v Guru matematik seharusnya mengamalkan beberapa prinsip
pembinaan item semasa menulis item-item ujian;
i.
Prinsip Pertama - Guru matematik perlu memberi arahan untuk menjawab setiap
item dengan ringkas dan mudah difahami oleh murid.
Bundarkan kepada puluh terdekat. a) 2 408 = b) 2 591 = |
Rajah 6: Contoh soalan matematik
ii. Prinsip Kedua - Guru perlu menggunakan bahasa yang mudah dan jelas semasa membina item supaya murid dapat memahami maklumat dan kehendak soalan tersebut. Hal ini membantu murid untuk memberi jawapan seperti yang dikehendaki oleh pemeriksa.
Rajah 7: Contoh soalan matematik
iii. Prinsip Ketiga - Guru matematik perlu membina item yang memerlukan jawapan
berkaitan pengetahuan atau kemahiran yang spesifik daripada tajuk
pengajaran tertentu dan bukannya berbentuk pengetahuan atau kepintaran am.
iv. Prinsip Keempat - Biasanya, dalam ujian terdapat soalan yang dikendaki murid memberi jawapan yang “benar”, tetapi ada kalanya guru meminta mereka memberi jawapan yang “tidak benar”. Dalam keadaan ini, arahan menjawab hendaklah jelas, seperti menggunakan huruf besar.
Rajah 8: Contoh soalan matematik
v.
Prinsip Kelima - Pengiraan atau lukisan, nyatakan unit dan ketepatan ukuran
yang dikehendaki. Contohnya, unit ukuran dalam meter dan tepat kepada dua titik
perpuluhan supaya murid tidak keliru semasa membaca item yang diberi. Guru
perlu peka terhadap simbol-simbol matematik semasa membina soalan ujian.
4. MENYEMAK ITEM SOALAN
Guru perlu menyemak kualiti item soalan berdasarkan ciri-ciri instrumen penilaian.
Rajah 9: Cara menyemak item
5. MENILAI ITEM SOALAN
Pada
peringkat ini, guru perlu membuat penyemakan dan pemurnian agar ujian bebas
daripada kesilapan. Guru hendaklah memastikan:
Pemerhatian merupakan satu cara cara penilaian tanpa melibatkan komunikasi secara langsung dengan murid. Terbahagi kepada dua kategori iaitu berstruktur dan tidak berstruktur.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan